AOSAGIBI

 

Lưu truyền từ dân gian, có một câu chuyện được kể xoay quanh hiện tượng kể về một con diệc đêm (ở đây muốn nói đến loài vạc đêm - loài chim thuộc dòng họ Diệc) biến thành một yokai. Lông của những con diệc này hợp nhất thành những mảng vảy sáng lấp lánh, chúng phát ra một ánh sáng xanh óng ánh trong đêm tối, tạo cảm giác kì ảo như những ngọn đèn xanh trong đêm đen. Hơi thở của loài yokai này thường phóng ra những bột có màu vàng, hơi thở chúng thả vào không trung như những con đom đớm rực sáng. Hơi thở của chúng còn tập hợp lại để tạo thành một vầng ánh sáng, thứ ánh sáng này được cho là thứ không có nhiệt độ, mặc dù ánh sáng của chúng thở ra cuối cùng cũng lại tan mình trong gió. Sinh vật vô hại này được cho là khá nhút nhát khi chúng nhìn thấy con người, chúng sẽ chạy trốn. Bản năng được giữ lại là sự nhút nhát bình thường của một con diệc. Về mặc khác, tên của chúng được gọi là “Aosagi” nhưng loài chim này không phải là aosagi (diệc xám) mà thực tế chúng là loại goisagi (diệc đêm).

Còn có một câu khác trong thời Edo kể rằng, dân làng ở tỉnh Yamato (tỉnh Nara hiện nay) nhìn thấy mỗi đêm ở cây liễu xanh lớn, người dân cho rằng đó là “Bakeyanagi - quái vật liễu”, cây liễu cứ thế phát sáng khiến người dân trong vùng sợ hãi. Có một lần, trong đêm mưa tầm tả, cây liễu dường như không phát sáng nữa, một người đàn ông liền dũng cảm đến gần xem xét và sau đó ông ta nói rằng: “Có lẽ ngọn lửa xanh này không thể cháy vào một đêm mưa”, lập tức toàn bộ cái cây tỏa sáng xanh một vùng, khiến cho người đàn ông ngay sau đó ngất xỉu. Về sau người ta mới phát hiện ra rằng thứ ánh sáng màu xanh ấy được phát ra từ một con diệc xám. Còn nhiều giai thoại dân gian khác kể về hiện tượng này như: ở tỉnh Niigata (Sado ngày nay), người dân nơi đây bắt gặp khung cảnh hình ảnh của một con rồng phát sáng màu xanh đã bay gần cây mận mỗi đêm trong đền Konpon-ji. Một người nào đó trong làng đã giương cây cung lên và bắn thẳng vào con rồng đang bay đấy thì phát hiện ra đó là một con diệc tỏa ra ánh sáng màu xanh (Ardeidae). Còn có lời khai của một vài nhân chứng nhìn thấy hiện tượng này. Kimimori Sarashina là một nhà nghiên cứu của một thị trấn địa phương đã viết trong cuốn sách với tựa đề là “Hikaru tori, Hitodama, Hibashira - Chim sáng, linh hồn, cột lửa”. Trong cuốn sách có nhiều điểm tương đồng mô tả những con diệc xám và diệc đêm tỏa sáng giống như loài yokai Aosagibi này.

Aosagibi hay Aosaginohi (Thanh Lộ Hỏa - Diệc Lửa Xanh) là một hiện tượng từng được mô tả trong tác phẩm Konjaku Gazu Zoku Hyakki (The Illustrated One Hundred Demons from the Present and the Past) của tác giả Toriyama Sekien. Nói sơ qua về tác phẩm nổi tiếng Konjaku Gazu Zoku Hyakki, đây là tác phẩm được xuất bản vào năm 1779, dịch ra tên của cuốn sách này là “Tranh minh họa 100 con quỷ trong hiện tại và quá khứ”. Tác phẩm này dựa trên những tập văn học, hay những câu chuyện văn hóa dân gian hoặc các tác phẩm nghệ thuật xa xưa kể lại và trong đó có mô tả lại hình ảnh của Aosagibi. Loài yokai này là một con diệc đêm với cơ thể được chiếu sáng bí ẩn. Aosagibi thường sinh sống ở những môi trường sông, vùng đát ngập nước và bất kì nơi nào mà loài diệc hay các loài chim nước có thể được nhìn thấy. Chúng còn có thể được tìm thấy dọc theo các hòn đảo và bờ biển, loài diệc này thích những khu vực xa xôi với lau sậy nặng và rừng rậm. Mặc dù Aosagibi thường được quy vào loài chim đặc biệt này, các loài diệc và chim hoang dã khác như vịt và chim trĩ cũng có thể phát triển thành loại yokai này.

Nguyên nhân dẫn đến sự xuất hiện của Aosagibi là khi các loài chim đến tuổi đã cao nhưng chúng có trong mình một lượng ma thuật nào đó hay niềm tin vào sự sống của chúng quá mảnh liệt, điều đó biến chúng thành yokai với sức mạnh ma thuật kì lạ. Chúng thường được nhìn thấy vào ban đêm, trên những cành cây, bên cạnh những con sông nơi các loài chim có thể săn mồi, hoặc thấy chúng bay lượn trên những bầu trời hoàng hôn. Bạn có thể nhìn thấy cảnh tượng một đàn chim hoang dã đang hít thở một ngọn lửa xanh và kêu lên những tiếng kêu kì lạ vào đêm mùa thu mát mẻ, cảnh tưởng đó khiến bạn phải ngỡ ngàng. Aosagibi dường như vô hại đối với con người. Tuy nhiện, phải thận trọng khi nhìn thấy chúng vì rất có thể những quả cầu lửa sáng chói kia chúng khá giống với các hiện tượng khác, nên tránh nhầm lẫn Aosagibi với onibi (ma trơi) hoặc là các ánh sáng siêu nhiên khác, nếu không thì tai họa đến khó mà lường trước được. Còn về mặt khoa học, có một giả thuyết cho ràng, những thứ ánh sáng phát quang màu xanh là do những vi sinh vật tồn tại trong môi trường nước ở chỗ chúng sinh sống đã dính vào cơ thể loài diệc này. Thế là con người nhìn thấy được chúng tỏa sáng vào ban đêm dưới ánh trăng lung linh. Ngoài ra còn có một giả thuyết nữa, ánh sáng được phát ra là do bộ lông trắng mọc trên ngực của diệc đêm trong cực kì tỏa sáng khi thấy bằng mắt vào ban đêm.