Iwana Bozu
Iwana Bozu là một con quỷ hình dạng sư tăng ở Nhật Bản, được nhắc đến từ thời Edo trong sách Chouzan Chomon Kishu và trong truyện dân gian ở Gifu, Fukushima và Tokyo.
Iwana bōzu là iwana khổng lồ (char, Salvelinus leucomaenis), một loài cá sông đã bị biến thành yêu quái. Họ đi đứng thẳng bằng hai chân như con người và mặc trang phục của một nhà sư Phật giáo. Chúng được tìm thấy dọc theo các con suối trên núi, nơi mọi người đánh bắt cá iwana và các loài cá sông khác.
Iwana sống lâu năm ở những con suối trên núi và phát triển đến kích thước khổng lồ, trở thành Iwana bōzu. Chúng học cách biến thành hình dạng người, rời khỏi dòng sông và thậm chí học nói.
Iwana bōzu đột ngột xuất hiện và yêu cầu những người đánh cá dừng lại và trở về nhà. Họ thường nhắm vào những người đánh bắt quá mức so với nhu cầu, hơn là những người chỉ đánh bắt để nuôi sống gia đình. Họ đặc biệt nhắm vào những người làm hại cá, chẳng hạn như đầu độc sông suối bằng hạt tiêu Nhật Bản (Zanthoxylum piperitum) để cá nổi lên mặt nước và dễ bị bắt.
Vì mặc trang phục và nói năng như một nhà sư Phật giáo nên Iwana bōzu thường không bị nhận ra là yêu quái ngay lập tức. Phải đến sau này, sau cuộc gặp gỡ, khi có điều gì đó bất thường hoặc kỳ lạ xảy ra
người ta mới nhận ra rằng vị sư tưởng nhầm thực ra là một yêu quái.
Những câu chuyện về iwana bōzu được ghi nhận ở khắp các vùng miền Nhật Bản. Ở một số vùng, các loài cá khác như yamame (Oncorhynchus masou masou) và lươn (Anguilla japonica) cũng được cho là đã biến thành người, cảnh báo người dân về tình trạng đánh bắt quá mức và gây hại cho cá. Những câu chuyện này có một số chi tiết khác nhau nhưng đều theo cùng một mô típ chung. Điểm chung của tất cả là phần kết, khi con cá bị giết và được làm sạch, phần bên trong dạ dày của nó tiết lộ bản chất quỷ dữ của nó.
Một ngày nọ, khi có người câu cá ở một con sông, một vị sư xuất hiện và trò chuyện với anh. Vị sư cảnh báo rằng không nên bắt quá nhiều cá ở đây vì đây là khu vực của một ngôi đền gần đó. Người câu cá đưa cho vị sư một nắm gạo, vị sư thích và tặng lại anh một con cá. Sau đó, người câu cá câu được một con cá khổng lồ và mang về nhà. Khi làm sạch cá, anh tìm thấy phần còn lại của nắm gạo đã đưa cho vị sư.
Thêm một câu truyện khác nữa: Ngày xưa ở Gifu, một số chàng trai trẻ đang câu cá ở một con suối. Họ sử dụng thuốc độc để đánh bắt số lượng lớn cá. Khi đang nghỉ ăn trưa, một vị sư có đầu trọc sáng bóng đột nhiên xuất hiện từ đâu và tiếp cận nhóm người. Vị sư hỏi những chàng trai trẻ rằng họ có đánh bắt cá bằng thuốc độc không. Họ trả lời rằng có, họ đã dùng thuốc độc. Vị sư yêu cầu họ dừng đánh bắt cá bằng cách đó. Đó là một cách đánh bắt xấu, tàn nhẫn và gây ra cái chết quá mức, đây là một tội lỗi. Các chàng trai phản đối rằng họ cần phải kiếm sống. Nhưng vị sư vẫn kiên trì khuyên họ không nên lấy mạng sống của những sinh vật vô tội một cách vô cớ. Cuối cùng, vì phép lịch sự, họ đồng ý ngừng đánh bắt cá bằng thuốc độc. Vị sư có vẻ hài lòng và những chàng trai trẻ mời ông một ít bánh dango. Vị sư cảm ơn và nhận bánh rồi đi. Sau bữa trưa, những chàng trai trở lại đánh cá, mặc dù họ không có ý định ngừng dùng thuốc độc như đã hứa với vị sư. Bất ngờ, con cá lớn nhất mà họ từng thấy xuất hiện dưới sông, dài tới 180 cm. Họ ném thêm thuốc độc xuống sông và bắt được con cá khổng lồ. Một chàng trai reo lên vui mừng. Họ quay về làng với một lượng lớn cá. Họ quyết định làm một bữa tiệc linh đình với con cá khổng lồ. Khi làm sạch con cá, họ tìm thấy bên trong chiếc bánh dango mà họ từng ăn với vị sư. Họ nhận ra rằng đó là vị sư. Tình huống này khiến họ sợ hãi đến mức không ai dám ăn con cá.
